Die Kantoor van die Belastingombud (“KBO”) was geskep in 2013. Ten spyte van aanvanklike twyfel oor sy rol, het hy mettertyd geloofwaardigheid gekry. Onlangse wetgewing het die KBO versterk.
Die Ombud was ontwerp as ‘n gratis diens aan belastingpligtiges om hulle te help wanneer daar swak diens is vanaf SARS, of wanneer belastingpligtiges administratiewe of prosedurele kwessies met SARS het.
Hoe onafhanklik is die Ombud?
Aanvanklik was die Ombud befonds uit SARS se begroting en alle personeel was vanaf SARS gesekondeer. Dit het die indruk geskep dat die Ombud nie onafhanklik was nie.
In January het President Zuma wetgewing goedgekeur wat die KBO toelaat om sy eie personeel aan te stel. Sy begroting was ook geskuif van SARS na die Minister van Finansies.
Hierdie nuwe Wet verleng ook die ampstermyn van die Ombud van drie tot vyf jaar. Dit sal die Ombud die tyd gee om sy stempel af te druk op die KBO en sodoende die kaliber van toekomstige Ombuds te verbeter.
Die effek van Ombud beslissings
Dit is nie bindend op SARS of die belastingpligtige nie. Die onlangse wetgewing bepaal dat die party wat nie die Ombud se beslissing aanvaar nie, 30 dae het om te verduidelik waarom nie.
Behalwe dat dit die KBO help om die doeltreffendheid van sy beslissings te beoordeel, sal die verpligting om te verduidelik die KBO verbeter. SARS en belastingpligtiges sal nou versigtiger oordeel of hulle die Ombud se beslissing verwerp.
‘n Bekommernis met die KBO proses, is die afwesigheid van voorgeskrewe tydperke vir die verskeie prosesse om ‘n klagte op te los. Hopelik sal dit in die toekoms aangespreek word.
Die magte van die Ombud is verder versterk deur die KBO toe te laat om ondersoeke te doen (met die toestemming van die Minister van Finansies) oor sistemiese diens, administratiewe of prosedurele kwessies. Weereens sal dit die geloofwaardigheid van die Ombud verhoog en ‘n waardevolle diens aan belastingpligtiges wees.
‘n Handves van Regte en Dienshandves op pad?
Die Ombud het gevra vir ‘n opgedateerde Belastingpligtige Handves van Regte en ‘n SARS Dienshandves, wat meer deursigtigheid en duidelikheid vir beide partye sal gee. Tot op datum het dit nog nie gebeur nie.
Die KBO begin om bruikbare diens aan belastingpligtiges te voorsien. In 2014/2015, het 75% van die sake wat na die Ombud verwys is, uitgeloop op beslissings ten gunste van die belastingpligtige. In 2015/2016 het dit gestyg tot 87%. Die Ombud verskaf ‘n teenwig vir die wye magte wat SARS tans het.