Ons leef in ‘n tydperk van lekkasies. Die mees onlangse is die “Panama Papers”, wat besonderhede bevat van hoe welgestelde mense en maatskappye buitelandse rekeninge gebruik het om hulle bates te beskerm en vir hulle owerhede weg te steek.
Die name van 1 700 Suid-Afrikaners verskyn in die gelekte Panama Papers. In ‘n voorlegging aan die parlement, het ‘n SARS amptenaar gesê dat 79 Panama maatskappye ooreengestem is met SARS data en dat dit gekoppel is aan 81 Suid-Afrikaanse inwoners.
Terwyl skande dadelik gekoppel is aan die betrokkenes, is die waarheid dat die oorgrote meerderheid van die transaksies, in die woorde van Barack Obama, amper verseker wettige skemas is.
Waar laat dit individue of maatskappye wat genoem is?
‘n Nuwe Spesiale Vrywillige Blootleggingsprogram (Engels: Special Voluntary Disclosure Program (SVDP)) begin op 1 Oktober vanjaar. Dit is waarskynlik dat Suid-Afrikaners wat onwettige strukture in Panama geskep het, die SVDP sal gebruik wanneer dit in Oktober begin.
Waar SARS of die Reserwebank egter reeds belastingpligtiges in kennis gestel het van ‘n hangende (of die aanvang van ‘n) oudit of ondersoek, sal die SVDP nie vir hulle beskikbaar wees nie.
Oënskynlik beplan SARS en die Reserwebank om voor Oktober teen belastingpligtiges op te tree en hulle sodoende te verhoed om die SVDP te gebruik.
Die onus is op oortreders om nou advies in te win hoe om SARS en die Reserwebank so vinnig as moontlik te nader – kom by hulle uit voordat hulle by jou uitkom. Daar is steeds ‘n bestaande VDP in werking en deur alles te openbaar sal die risiko van kriminele aanklagte voorkom word. Daar sal ook minder boetes vir belastingpligtiges wees.
Hou ook in gedagte die internasionale ooreenkoms tussen meer as 100 lande (wat ‘n aanvang neem in September 2017) waarvolgens daar ‘n outomatiese uitruiling van inligting sal wees tussen die Inkomstedienste van die lande.
Die uitlek van die Panama Papers bevestig net dat dit toenemend moeilik word om bates in buitelandse strukture weg te steek.