Het Jy ‘n Testament Nodig?

Ons gaan almal een of ander tyd tot sterwe kom. Ons moet binne ons vermoëns self vir ons naasbestaandes sorg en reëlings tref vir wanneer ons nie meer hier gaan wees nie.

Dit is egter menslik om weg te skram van ons sterflikheid. Ons kan ook nie altyd die nodige tyd in ons besige skedules vind om hieraan aandag te gee nie. Hierdie artikel handel oor die een aspek wat wel jou onmiddellike optrede benodig. Maak seker dat jy ‘n testament het wat op datum is. Ons kyk na die gevolge as jy dit nie doen nie, wat met jou bates gebeur as jy sonder ‘n testament sterf, na die onnodige moeite wat jy op jou gesin plaas as jy nie ‘n professioneel opgestelde testament laat opstel en onderteken nie.

“A man who dies without a will has lawyers for his heirs” (Anoniem)

Dit is menslik om weg te skram van ons eie sterflikheid.  Tog is dit net tot ons eie voordeel en in belang van ons geliefdes om nou hieraan aandag te gee. Waarom dan so?

  1. Almal van ons gaan een of ander tyd tot sterwe kom. Niemand weet presies wanneer dit gaan gebeur nie.
  2. As jy nie ‘n testament opstel nie, doen jy afstand van die geleentheid om self duidelike aanwysings te gee oor hoe jou naasbestaandes met jou boedel moet handel, wanneer jy tot sterwe kom.
  3. ‘n Testament wat op datum is, sal verhinder dat daar onduidelikheid oor jou laaste wense bestaan. Dit kan ook onderlinge familietwiste en duur litigasie voorkom.

Wat gebeur as daar nie ‘n geldige testament is nie?

As jy sonder ‘n geldige testament tot sterwe kom, sal jou boedel ingevolge ons intestate erfreg hanteer word, wat die volgende inhou:

Jou bates sal ingevolge regsreëls verdeel word en nie ingevolge jou eie aanwysings nie.

Dit kan jou naasbestaandes in ‘n moeilike posisie plaas.

  • Die administrasie en afhandeing van jou boedel sal hanteer word deur ‘n persoon of instansie wat sonder jou insette aangewys word. Jy sal eerder self jou eksekuteur wil kies en aanwys. ‘n Persoon wat jy vertrou en iemand wat die werk spoedig en met akkuraatheid sal afhandel.
  • Jy het geen beheer oor wie aangestel word as jou minderjarige kinders se voogde nie; ook nie oor  wie as trustees aangestel word nie as hul erflating in trust gehou moet word nie. Dit is nog belangriker as jy die enigste oorlewende ouer is.
  • Jou kinders se erflating sal in die Voogdyfonds gehou word tot hul agtien jaar oud word. Is dit hoe jy dit wil hê? Daar is in die verlede al beweringe van bedrog en probleme met die administrasie van hierdie fonds gemaak.

 Hoe word jou boedel verdeel as jy nie ‘n testament het nie?

Nota: Dit is ‘n mite dat die staat jou boedel sal oorneem as jy sonder ‘n testament doodgaan. Slegs indien jy geen bloedverwante van enige aard agterlaat nie, sal dit die geval wees.

Waar daar ten minste een ander verwante persoon of bloedverwant van jou oorleef, sal jou netto boedel (alles wat jy besit, minus al jou laste en minus die administrasiekostes en moontlike boedelbelasting) tussen jou verwante en bloedverwante verdeel word. Dit word volgens volgens voorskrifte gedoen (a) ingevolge die intestate erfreg en (b) dit hang af hoe die erfgename aan jou verwant is.

Eerstens, indien jy deur ‘n gade en/of nakomelinge (kinders, kleinkinders ensovoorts) oorleef word, sal jou netto boedel volgens voorgeskrewe reëls aan hulle bemaak word.

(Sien ook hieronder: “Wees versigtig: Jy kan jou gade finansieel in ‘n erge penarie laat.”)

As jy sonder ‘n gade of kinders of kleinkinders of nakomelinge tot sterwe kom, raak dit meer ingewikkeld. Jou ouers, broers/susters en ander bloedverwante gaan dan moontlike erfgename raak. Indien jy verdere inligting hieroor verlang, is daar ‘n volledige uiteensetting met verduidelikende voorbeelde beskikbaar op die DOJ (Departement van Justisie en Grondwetlike Ontwikkeling) se webwerf hier.

Die artikel handel ook met huwelike in gemeenskap van goedere, aangenome kinders en kinders wat buite ‘n huwelik gebore word asook oor meertallige huwelike. Dit kan egter nie toegepaste regsadvies oor jou spesifieke situasie vervang nie.

Wees versigtig: Jy kan jou gade finansieel in ‘n erge penarie laat  

As jy voortdurend uitstel om ‘n gepaste testament te laat opstel, behoort die volgende jou tot aksie te laat oorgaan.

As jy sonder ‘n testament tot sterwe kom, en jou gade oorleef jou tesame met kinders (of ander nakomelinge) sal hy of sy, ongeag ouderdom of finansiële omstandighede, die groter gedeelte van R250,000 of ‘n “kindsdeel” van jou boedel erf. Jou gade sal dus jou boedel met jou nakomelinge moet deel. Dit kan hom of haar in ‘n erge finansiële penarie laat, net omdat ‘n eenvoudige testament nie tydig opgestel is nie.

Jy mag dalk spesifieke voorsiening wil maak vir een van jou naasbestaandes wat spesiale behoeftes het en wat nie in staat is om self na hom of haar om te sien nie. Dit kan jy net effektief doen as jy duidelike aanwysings hieroor in jou testament laat insit.

Dit is voor die hand liggend – maak nou ‘n gepaste testament sodat jy self besluite neem oor hoe jou boedel volgens jou spesifieke familie omstandighede hanteer moet word.

‘n Finale gedagte – laat die wêreld in ‘n beter toestand.

‘n Testament is een manier om ‘n bydrae te maak tot jou gesin se toekoms. Dit bied ook aan jou die geleentheid om ‘n organisasie wat jou na aan die hart lê te ondersteun. Baie liefdadigheidsorganisasies is afhanklik van erflatings en skenkings en jy kan ‘n groot verskil met so ‘n skenking maak.

Daar is ook belastingerkenning vir jou boedel vir skenkings en erflatings aan liefdadigheidsorganisasies.

Vir verdere inligting oor hoe om ‘n erflating te maak (hierdie is net een voorbeeld van baie moontlikhede) kyk na die “Children’s Hospital Trust” se “Leave a Gift in Will” webblad hier.

Die proses is eenvoudig – kies ‘n liefdadigheidsorganisasie van jou keuse, besluit op die tipe erflating en die bedrag van jou erflating en gee opdrag aan jou prokureur om so ‘n bepaling in jou testament in te voeg.