Dit is ’n somber gedagte, maar ook ’n realiteit waarmee ons moet saamleef. Nie een van ons kan verseker weet wanneer ons ons laaste asem gaan uitblaas nie. Daarom is dit noodsaaklik om deurentyd ’n Testament in plek te hê wat geldig en op datum is – selfs in voorspoedige tye. So kan jy seker maak dat daar behoorlik na jou geliefdes omgesien word wanneer jy die dag nie meer daar is nie. Dit is veral belangrik in hierdie moeilike tyd, waar onsekerheid en die risiko om ‘n dodelike siekte op te doen aan die orde van die dag is.
Maak die nodige tyd en oorweeg of sekere aspekte van jou Testament dalk hersiening nodig het. Om jou hiermee van hulp te wees, het ons ’n lys saamgestel met nege “sneller-gebeurtenisse” (“trigger events”) om in gedagte te hou. Besluit dan of dit nodig is om jou Testament te hersien. Indien wel, lees gerus die laaste gedeelte van die artikel oor “Hoe om jou testament op te dateer”.
“Death always comes without knocking” (Margaret Atwood)
In hierdie tye van pandemies, dodelike siektes en onsekerheid, kan niemand met sekerheid weet of ons nog gaan lewe tot môre, volgende maand of volgende jaar nie.
Dit is nou belangriker as ooit om ‘n geldige en opgedateerde Testament in plek te hê. Dit is nie ’n luuksheid waaraan jy kan aandag gee “wanneer jy tyd het” of “wanneer ek ouer is” nie.
Die gevaar wat jy loop is dat sonder ’n geldige testament (jou “Laaste Testament en Wilsbeskikking”), jy “intestaat” sal sterf. Dit beteken dat die reg – nie jy self nie – besluit wie jou erfgename is en wat elkeen van jou boedel ontvang. Jy het dan die reg verbeur om te verseker dat daar behoorlik na jou geliefdes omgesien word wanneer jy nie meer daar is nie. Jy het dan nie meer die reg om te besluit hoe jou bates na jou dood verdeel moet word nie. Jy het ook nie seggenskap oor wie die Eksekuteur moet wees en wie moet omsien na die bereddering van jou boedel nie. Die verlyding van ’n geldige testament is die enigste manier om al hierdie struikelblokke te vermy.
Sodra jou testament in plek is, is dit ewe belangrik om te onthou om dit gereeld te hersien en op datum te hou.
Nege gebeurtenisse wat daarop dui dat hersiening van jou testament nodig mag wees
Moenie jou geliefdes nalaat om met ’n verouderde testament te sukkel nie. Die eerste stap is om gereelde datums vir hersiening te dagboek. Hou dan in gedagte dat die volgende veranderinge in jou omstandighede ’n tussentydse hersiening sal vereis –
- Tye van groot verandering in jou gesondheidsrisiko-profiel: Die huidige COVID-19 pandemie stel ons almal bloot aan die gevaar van ’n skielike en radikale verandering in ons gesondheidstatus. Dit alleen (en inderdaad enige nuwe diagnose of ander werklike verandering in jou risiko-profiel) is gronde vir ’n onmiddellike hersiening van jou testament. Dit is nou belangriker as ooit om die nodige stappe te neem om jou testament op datum te bring.
- Huwelik: Het ek of enige van my erfgename getrou of weer getrou? Het enige van ons se huweliksbedeling (binne of buite gemeenskap van goed, met of sonder aanwas) verander? Het iemand ’n lewensvenootskap of soortgelyke verbintenis betree? Is my testament in lyn met my huweliksbedeling en voorhuwelikse kontrak waar dit van toepassing is?
- Egskeiding: Was daar enige egskeidings in die familie wat ‘n invloed op jou testament behoort te hê? Dit is uiters belangrik, aangesien baie paartjies alles aan hul gades nalaat. Waar jy alles aan jou gade nalaat en julle dan skei, het jy slegs ‘n drie maande vensterperiode na die egskeiding om jou testament te verander. Vir die drie maande na die egskeiding is jou voormalige gade effektiewelik onterf; maar indien jy nie jou testament binne daardie vensterperiode verander nie, sal hy of sy steeds alles kan erf.
- Geboorte of aanneming: Was daar enige geboortes of aannemings? Het enige kinders of kleinkinders bygekom? Dit is veral belangrik waar jou testament elke erfgenaam spesifiseer en daar nie ’n algemene bepaling is wat bykomende kinders/kleinkinders insluit nie.
- Sterftes: Is enige van jou erfgename intussen oorlede en indien wel, moet enige spesifieke erflatings of enigiets anders verander?
- Ander relevante verandering in persoonlike omstandighede: Het enige van jou erfgename relevante veranderinge in hul omstandighede gehad? Dalk het iemand meer finansieel kwesbaar geword, byvoorbeeld in die geval waar ernstige siekte of ’n motorongeluk die verlies van ’n broodwinner veroorsaak het.
- Verandering in bates, laste, finansiële- en besigheidstrukture, ens.: Is enige van die bates in jou testament verkoop? Of het jy nuwe bates verkry wat jy aan ’n spesifieke erfgenaam wil bemaak, of wat veroorsaak dat die verdeling van jou bates in jou testament aangepas moet word? Dalk het die waardes van bestaande bates drasties verander? Dink ook aan nuwe laste, soos byvoorbeeld ’n nuwe verband oor ’n eiendom. Dit sal die waarde van daardie eiendom en dus die waarde van die erfgenaam se erflating, verminder,
Het jy enige trusts of ander entiteite waardeur bates gehou kan word, gestig of gederegistreer? Het jy ’n besigheid wat vir ’n spesifieke begunstigde geoormerk is, begin of aangeskaf of verkoop? Het jy enige nuwe bates in die buiteland waarvoor jy dalk ’n aparte, buitelandse testament nodig het?
- Eksekuteur, Trustees en Voogde: Is daar dalk goeie redes om die aanstellings van jou Eksekuteurs, Trustees en Voogde te hersien?
- Veranderinge in die reg: Was daar enige relevante veranderinge wat in ons reg plaasgevind het, hetsy in wetgewing of in nuwe uitsprake van ons howe? Belastingreg verander soms skielik en onverwags, en dit kan ’n invloed hê op die voortgesette toepaslikheid van jou boedelbeplanning.
Hoe om jou testament op te dateer
Indien jy groot veranderinge aan jou testament beplan, oorweeg dit om eerder ’n gehele nuwe testament te maak. Waar jy slegs geringe veranderinge wil aanbring, mag ’n kodisil voldoende wees. In beide gevalle is dit belangrik om ten alle tye die toepaslike regsvereistes na te kom. Professionele advies en hulp op hierdie gebied bly noodsaaklik!